Kitabın adı: Keşf-i Kadim
Yazarı: Dücane Cündioğlu
Yayın Evi:Kapı Yayınları
Sayfa : 198
Dücane Cündioğlu’nun İmam Gazâli’ye dair yazdığı bu kitap, ‘Keşf-i Kadîm’ yani geleneğin keşfi olarak işlenmiş olup, İmam Gazâli’nin felsefeye yönelik olumsuz tutumu olduğunu düşünenlere karşı bir cevap niteliği taşımaktadır.
Yazar bu kitapta, Keşf-i Kadîm’in kolay olmadığını, bunun için zamana, imkana, gayretli ve sevdalı isteklere ihtiyaç olduğunu ve insanın kadîm değerler için dikkatli bir âşık gibi çalışması gerektiğini kitabının hemen hemen her sayfasında önemle vurgulamaktadır.
“Bizler kendi ilim ve irfan geleneğimize, yabancılardan daha çok yabancı olmakla beraber, henüz yolun başında bile sayılmayız” diyen yazar Dücane Cündioğlu’na göre; tarih, bugüne değin, kadîm olanı keşfetmek için çaba sarftmeyen hiçbir toplumun yeni bir şey ortaya koyabildiğine tanıklık etmemiştir. Bu nedenle de tercüme söz konusu olduğunda, susmanın daha doğru bir iş gibi göründüğünü varsayamayız.
Zira cahil ve ehliyetsiz gayretkeşler tarafından cânım eserlerin, tıpkı İmam Gazâli’nin eserlerinde olduğu gibi, katlediğini önemle vurgulayan yazar Dücane Cündioğlu ‘Keşf-i Kadîm’ isimli bu kitabında şöyle der:
“Kâdim olanı keşfetmek, yeni olanı ortaya koymaktan belki daha güçtür; fakat hiç kimsenin kuşkusu olmasın ki çok daha asil bir çabadır!”
İmam Gazali’nin yanlış yorumlandığını, İslam dünyasının geri kalınmışlığının ve hatta İslami şiddetin nedeninin de yanlış yorumlamalardan kaynaklandığını ifade eden yazar Dücane Cündioğlu’na göre; eğer yanlış yorumlamalar olmasaydı İslam dünyasında geri kalınmışlık olmazdı ve eğer geri kalınmışlık olmasaydı İslam dünyası bu kadar şiddete başvurmazdı.
O halde şiddeti önleyecek ve İslam dünyasının geri kalınmışlığını engelleyecek her zaman yeni ve doğru bir yoruma ihtiyaç vardır.
Yazar Dücane Cündioğlu, düşünmenin oradan buradan malzeme toplamak olmadığını aksine eldeki malzemeyi bir terkibe kavuşturmak olduğunu ifade ederken, Keşf-i Kadîm isimli kitabında, ilim ve irfan geleneğinin büyük ustalarından biri olan, bir Selçuklu düşünürü ve İranlı bir İslam Filozofu olarak tarihe geçmiş olan İmam Gazâli’yi, diğer bir ismiyle El Gazâli’yi araştırmış ve tüm araştırma ve notlarını objektif bir dille bu kitabında tüm okurlarına sunmuştur.
İmam Gazâli’nin felsefeye yönelik düşüncesini, tercümelerini, tarihte Gazâli’den öncesini, sonrasını ve Gazâli’den İbn-i Sina’ya, İbn-i Rüşd’e kadar olan tüm bilgileri açık bir şekilde ortaya koymuş olan yazar Dücane Cündioğlu, bu kitabında Gazâli eleştirilerinin nesnelliğini de tek tek işlemiştir.
Bu bağlamda İslam düşüncesinde özgünlüğün var olup olmadığını, varsa özgünlüğün ve mantıkiyâtın ne olduğunu ya da ne olmadığını detaylarıyla beraber inceleyen yazarın niçin Gazali’den yola çıktığı önemlidir. Çünkü Türkiye siyasetinde Gazâli’yi, Gazâli bağlamında felsefeyi ve kelâmı, belki genç araştırmacıların dikkatini çeker umuduyla yazmış olduğu düşünülebilir.
Belki de bu yüzden yazar kitabın arka kapağında “bu toprakların çocuklarının öncelikli görevi vaz-ı cedid değil, keşf-i kadîm olmalıdır!” der.
Gelecek nesiller için örnek teşkil edecek nitelikte olan bu kitabı okumanız dileğiyle.
Hoşçakalın.
Gülden Çokkalender
